Windows 7 Aero - nơi hội tụ của nghệ thuật và công nghệ
Windows Aero
Hôm nay tôi viết bài giới thiệu này nhằm giúp các bạn mới sử dụng Windows 7 và cả các bạn đã thành thạo về Windows 7 có thể nắm rõ được những khái niệm, thành phần tính năng và cách sử dụng, khai thác Windows Aero nhằm đạt được hiệu quả tối ưu cho công việc của mình.
Nếu bạn đã sử dụng Windows từ các phiên bản đầu tiên (1.0) tới nay (Seven), bạn sẽ thấy rằng có rất nhiều các tính năng được thêm mới và cải tiến, nhưng một vài thành phần trong số chúng vẫn tồn tại từ trước đến nay, như thanh tác vụ (Taskbar) và các cửa sổ (Windows), chúng được coi như trái tim của HĐH Windows. Vì thế, những thành phần này không ngừng được cải tiến và tối ưu hóa theo các phiên bản khác nhau của Windows. Từng bước, Taskbar và Windows ngày càng trở lên đẹp hơn, hiệu quả hơn; không những chúng đáp ứng được những yêu cầu trong việc hỗ trợ hiệu quả làm việc, mà còn thỏa mãn được nhu cầu giải trí của người sử dụng.
Từ phiên bản Windows Vista trước đây, người sử dụng đã rất thích thú khi được trải nghiệm hiệu ứng long lanh của Aero, cùng với tính năng xem trước các cửa sổ (Thumbnail preview) và chuyển đổi giữa các cửa sổ với hiệu ứng 3D của Flip3D. Tuy nhiên trong Windows 7, Microsoft đã giới thiệu thêm 3 tính năng mới trong Windows Aero: Aero Peek, Aero Snap và Aero Shake, và dĩ nhiên vẫn giữ cả Flip3D, nay được gọi là Aero Flip.
Hãy lưu ý rằng để trải nghiệm những tính năng mới mà Windows Aero mang lại, bạn phải cho phép Aero được chạy trên hệ thống của mình, bạn xem cách làm tại đây: Cách bật tính năng Aero trên Windows 7.
Aero Peek
Nếu bạn di chuột lên trên các nút ở thanh Taskbar, một cửa sổ nhỏ tương ứng sẽ xuất hiện cho phép bạn nhìn thấy những gì đang được hiển thị trên cửa sổ chính mà không cần phải thực sự chuyển sang cửa sổ chính, tính năng này cũng có sẵn trên Windows Vista phải không? Đúng vậy, nhưng điều mới trên Windows 7 là khi đưa chuột lên trên cửa sổ nhỏ đó, thì bạn sẽ thấy toàn bộ chính xác những gì đang hiển thị trên cửa sổ chính trong khi các cửa sổ khác sẽ bị ẩn đi. Ở phiên bản Windows 7 32-bit, cửa sổ xem trước này chỉ hiển thị chính xác những gì có trên cửa sổ chính (tất nhiên với kích thước thu nhỏ), nếu như cửa sổ chính ở trạng thái hoạt động (active) hoặc nằm ở phía sau nhưng đang được mở ở trạng thái bình thường (normal) hoặc phóng to (maximum). Còn nếu cửa sổ đó đang ở trạng thái thu nhỏ về Taskbar (Minimize) thì cửa sổ xem trước sẽ chỉ hiển thị ảnh (nhưng có thể ở trạng thái động, animation) mà lần cuối cùng cửa sổ đó hiển thị trước khi nó thu nhỏ về Taskbar.
Bạn có thể sử dụng bàn phím để chuyển đổi giữa các ứng dụng trên taskbar bằng cách sử dụng phím Windows + T. Để chuyển đổi theo thứ tự ngược lại, hãy sử dụng tổ hợp phím Windows + Shift + T.Task Switcher
Khi bạn sử dụng tổ hợp phím tắt ALT + Tab, Task Switcher sẽ xuất hiện. Đây là công cụ đã có từ các phiên bản trước của Windows, nhưng được cải tiến đáng kể ở Windows 7, với sự tận dụng triệt để hiệu ứng gương và tính năng xem trước nội dung đang hiển thị trực tiếp trên các cửa sổ, nó cho phép bạn chuyển nhanh giữa các cửa sổ. Tính năng này cũng giống như khi bạn đưa chuột lên trên cửa sổ xem trước trên taskbar, khi đó các cửa sổ khác sẽ tự động ẩn đi, chỉ hiển thị cửa sổ cần xem.
Show Desktop
Trong các phiên bản trước, Windows có nút Show Desktop ở thanh Quick Launch, nút này rất hữu ích khi bạn muốn trở lại màn hình desktop một cách nhanh chóng mà không cần phải thu nhỏ từng cửa sổ. Trong Windows 7, Microsoft đã di chuyển nút này sang vị trí ngoài cùng, bên phải thanh taskbar nằm cạnh vùng hiển thị thông báo của Windows (notifications area). Ban đầu có thể bạn không hề để ý tới nút này cho tới khi "lỡ tay" đưa chuột vào vị trí đó, khi đó tôi tin chắc là bạn sẽ thấy khá thú vị với tính năng mới được cải tiến rất hữu ích này. Có thể trông nó không giống như một nút bấm, mà giống như phần thừa nằm trên taskbar, nhưng nếu đối chiếu với tính năng của nó thì bạn sẽ thấy giao diện nút đó được thiết kế hoàn toàn phù hợp. Khi bạn click vào nút này, lập tức các cửa sổ khác sẽ được thu nhỏ về taskbar, kể cả các cửa sổ không có nút Minimize, và bạn được đưa trở lại màn hình desktop một cách nhanh chóng. Còn nếu như bạn đưa chuột tới vị trí nút Show Desktop thì toàn bộ nội dung của các cửa sổ đang hiển thị sẽ được ẩn đi, bạn chỉ còn nhìn thấy viền xung quanh các cửa sổ đó, tính năng này hữu ích khi bạn muốn xem desktop mà không cần phải thu nhỏ hết các cửa sổ đang mở. Khi đưa chuột ra khỏi vị trí nút Show Desktop, toàn bộ nội dung hiển thị trên các cửa sổ sẽ được khôi phục lại như cũ, và bạn sẽ quay trở lại cửa sổ đang làm việc. Nếu bạn thích sử dụng bàn phím, hãy ấn tổ hợp phím Windows + phím cách (Space) để xem desktop, khi thả tay ra, bạn sẽ được đưa quay trở lại cửa sổ làm việc. Còn nếu muốn chuyển nhanh tới desktop, bạn có thể ấn đồng thời phím Windows + D hoặc Windows + M (thu nhỏ tất cả các cửa sổ). Tính năng này tỏ ra hữu ích khi bạn chọn một theme nào đó và muốn nhìn thấy ảnh nền trên desktop mà không cần phải rời khỏi cửa sổ “Personalization”.
Nói tóm lại, Aero Peek cho phép bạn xem các cửa sổ mà không cần phải thực sự chuyển tới các cửa sổ đó.
Aero Snap
Sắp xếp các cửa sổ nằm cạnh nhau theo chiều cao màn hình
Trong công việc, có rất nhiều lúc bạn cần phải xem và so sánh nội dung nằm trên 2 cửa sổ cùng lúc. Với Aero Snap, bạn chỉ cần click và kéo cửa sổ đầu tiên về phía bên trái, cửa sổ còn lại về phía bên phải, và Windows 7 sẽ tự động điều chỉnh lại kích thước từng cửa sổ sao cho mỗi cửa sổ chiếm đúng nửa màn hình. Với ai "nghiện" phím tắt, hãy sử dụng phím Windows + Mũi tên sang trái để căn cửa sổ về nửa trái màn hình hoặc phím Windows + Mũi tên sang phải để căn cửa sổ về nửa bên phải màn hình.
Tất nhiên bạn cũng có thể làm việc này từ thanh taskbar, bằng cách giữ phím Shift và click chuột phải vào taskbar rồi chọn “Show windows side by side”. Nhưng bạn có thể thấy rằng cách kéo cửa sổ sang phía bên trái, phải hay hơn, dễ dàng hơn nhiều. Mặt khác, Aero Snap có thể áp dụng cho bất cứ ứng dụng nào, trong khi nếu bạn sử dụng cách click chuột phải lên nhóm cửa sổ trên Taskbar, thì không thể được.
Phóng to, phục hồi cửa sổ
Aero Snap cũng có thể giúp phóng to hoặc phục hồi lại kích thước cửa sổ. Bạn chỉ cần click vào thanh tiêu đề của cửa sổ (title bar) và kéo nó lên trên cùng màn hình, cửa sổ sẽ được phóng to ra. Nếu bạn click vào thanh tiêu đề rồi kéo nó xuống, thì cửa sổ đó sẽ được phục hồi lại kích thước ban đầu của nó (normal). Bạn cũng có thể sử dụng tổ hợp phím tắt Windows + Mũi tên lên để phóng to cửa sổ và Windows + Mũi tên xuống để phục hồi kích thước ban đầu hoặc thu nhỏ cửa sổ đó xuống taskbar (tùy thuộc vào trạng thái mà cửa sổ đó đang hiển thị). Cách nhanh nhất để bạn phóng to cửa sổ toàn màn hình (full screen) là click đúp vào thanh tiêu đề của cửa sổ, và bạn cũng phục hồi lại kích thước ban đầu bằng cách click đúp lần nữa vào thanh tiêu đề của cửa sổ đó.Phóng to cửa sổ theo chiều cao của màn hình
Aero snap cho phép phóng to cửa sổ theo chiều cao của màn hình trong khi vẫn giữ nguyên kích thước chiều rộng (chiều ngang). Để làm được như vậy, bạn chỉ cần đưa trỏ chuột lên viền trên (hoặc viền dưới) cửa sổ, khi trỏ chuột biến thành hình mũi tên hai đầu thì click chuột và kéo lên trên cùng (hoặc dưới cùng) màn hình. Cách nhanh hơn là bạn click đúp khi trỏ chuột biến thành hình mũi tên hai đầu (resize) mà không cần phải kéo nó. Hiện tại tôi vẫn chưa tìm ra cách sử dụng phím tắt để thực hiện việc này, nếu bạn biết thì hãy chia sẻ bằng cách để lại nhận xét ngay ở phía dưới nhé. Còn nếu bạn muốn phục hồi lại kích thước ban đầu của cửa sổ, chỉ cần click vào thanh tiêu đề rồi kéo nó xuống hoặc Windows + Mũi tên xuống, hoặc click đúp vào thanh title bar của cửa sổ đó 2 lần (cửa sổ đó sẽ phóng to toàn màn hình, sau đó khôi phục lại kích thước ban đầu).
Tính năng mà tôi thích nhất ở Aero Snap trên Windows 7 là cho dù bạn phóng to cửa sổ lên chế độ toàn màn hình, hay phóng to nó theo chiều cao, hay sắp xếp nó cạnh nhau (ở chế độ xem đồng thời 2 cửa sổ bên trái - bên phải), thì khi bạn khôi phục lại trạng thái hiển thị ban đầu của nó bằng cách click vào title bar rồi kéo nó ra chỗ khác, các cửa sổ sẽ tự động điều chỉnh chính xác kích thước ban đầu. Hãy nhớ lại trong Windows Vista, sau khi bạn sắp xếp các cửa sổ nằm cạnh nhau như vậy, thì sẽ thật khổ sở vì bạn phải tự mình khôi phục lại kích thước ban đầu của chúng (nếu bạn không muốn xem ở chế độ toàn màn hình), vì trên Windows Vista, chúng tự giữ nguyên kích thước sau khi bị resize, không tự động trở lại kích thước ban đầu được như trên Windows 7. Mặt khác, Aero Snap cho phép tạo ra các hiệu ứng rất đẹp (các vòng tròn hiển thị vị trí trỏ chuột & hiệu ứng thủy tinh trong suốt Aero glass) khi bạn sử dụng tính năng này trên Windows 7.
Tuy vậy, hẳn bạn vẫn thấy thiếu vì Aero Snap không thể giúp bạn sắp xếp các cửa sổ nằm cạnh nhau theo chiều ngang màn hình được (cửa sổ trên - cửa sổ dưới), bạn phải tự thực hiện bằng tay, hoặc click chuột phải vào taskbar rồi chọn "Show windows stacked", và dĩ nhiên là các cửa sổ sẽ không tự động trở lại kích thước ban đầu khi bạn click vào thanh title bar và kéo nó ra chỗ khác. Thêm nữa, khi bạn đưa trỏ chuột vào cạnh bên của cửa sổ rồi click đúp thì chẳng có hiện tượng gì xảy ra, trong khi tôi mong đợi là nó sẽ tự động sắp xếp các cửa sổ theo chiều ngang màn hình (cửa sổ trên - cửa sổ dưới nằm song song), có lẽ Microsoft nên thêm tính năm này thay vì bắt người dùng vẫn phải tiếp tục sử dụng chức năng sắp xếp "Show windows stacked" trên taskbar.Aero Shake
Khi bạn bị "ngập lụt" trên một màn hình tràn ngập các cửa sổ, mà bạn chỉ muốn xem một cửa sổ nào đó, Aero Shake sẽ giúp bạn. Trên các phiên bản trước của Windows, bạn phải tự mình thu nhỏ tất cả các cửa sổ khác, trừ cửa sổ mà bạn muốn xem. Trong Windows 7, bạn chỉ cần làm một động tác duy nhất, đó là "lắc" cửa sổ bạn cần xem. Rất đơn giản, hãy click vào thanh title bar của cửa sổ bạn muốn xem, rồi di chuột về 2 phía để "lắc" cửa sổ đó, các cửa sổ còn lại sẽ tự động được thu nhỏ về taskbar. Bạn chỉ cần thực hiện lại động tác đó để phục hồi các cửa sổ khác về kích thước ban đầu. Tất nhiên là không có phím tắt cho hành động lắc này rồi (bạn không thể lắc bàn phím của mình trừ phi có bàn phím cảm ứng), nhưng tôi đã phát hiện ra cách để thực hiện việc tương tự mà không cần lắc cửa sổ, bạn hãy sử dụng tổ hợp phím tắt Windows + Home.
Ngày nay, với công nghệ màn hình cảm ứng + cảm biến rung, biết đâu Microsoft sẽ trang bị thêm cho Windows 8 tính năng: một tay giữ cửa sổ chính, 1 tay gõ vào màn hình để các cửa sổ khác "rụng" về taskbarAero Flipai mà biết được, hehe.
Aero flip lần đầu được giới thiệu trên Windows Vista. Về cơ bản, nó cho phép bạn chuyển đổi qua lại giữa các cửa sổ bằng cách sử dụng tổ hợp phím tắt Windows + Tab. Trên Windows 7, Aero Flip vẫn được giữ nguyên, nhưng Microsoft đã bỏ đi biểu tượng của tính năng này trên thanh Quick Launch (vốn vẫn nằm trên thanh taskbar, cạnh nút Start). Nếu bạn cần khôi phục lại nút này trên Windows 7, hãy để lại comment bên dưới, tôi sẽ giúp bạn tạo lại nút này, rất đơn giản.
Color Hot-tracks
Tính năng này thực sự không phục vụ gì cho việc tăng hiệu suất làm việc cả, tuy nhiên, tôi thực sự phải công nhận rằng người sáng tạo ra nó quả là có con mắt thẩm mỹ cao. Khi bạn di chuyển trỏ chuột qua taskbar, nơi có các biểu tượng nằm trên đó, thì sẽ có một nguồn sáng phát ra từ phía bên dưới cùng màn hình chạy theo trỏ chuột, màu sắc của nguồn sáng này phụ thuộc vào màu của biểu tượng đó, nếu biểu tượng có nhiều màu thì nguồn sáng đó sẽ hiển thị màu sắc RGB nào trội hơn. Chức năng này tuy không nâng cao hiệu quả làm việc, nhưng lại khiến người sử dụng được "mãn nhãn" và Windows 7 trông càng long lanh.
Nguyễn Hoàng Long
0 comments: